Ở trong lĩnh vực tiền tệ, tỷ giá hối đoái là gì? Trong điều kiện kinh tế ở thị trường hiện nay, các doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế khi thực hiện các giao dịch giữa các nước với nhau đều dựa trên những tỷ giá hối đoái. Tỷ giá hối đoái phải chịu tác động của rất nhiều yếu tố kinh tế và tài chính ở trong nước cũng như có những đặc điểm riêng người dùng cần lưu ý khi giao dịch. Trong bài viết dưới đây mình sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tỷ số hối đoái và những lưu ý cần nắm nhé!
Tỷ giá hối đoái là gì?
Tỷ giá hối đoái hay còn được gọi tên khác là tỷ giá trao đổi ngoại tệ. Được hiểu là tỷ giá của một đồng tiền này có thể sẽ được quy đổi cho một đồng tiền khác, tỷ giá giữa 2 loại tiền tệ, là số lượng đơn vị tiền tệ cần thiết nhất để mua một đơn vị ngoại tệ. Theo Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (vào năm 1997), tỷ giá hối đoái là tỷ lệ giá trị của đồng ở Việt Nam với giá trị đồng tiền nước ngoài. Tỷ giá này được hình thành dựa trên cơ sở cung cầu của ngoại tệ, dưới sự điều tiết của Nhà Nước, do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã xác định.
Tỷ giá hối đoái còn được xem là một quan hệ so sánh tiền tệ của các nước theo đúng một tiêu chuẩn nào đó. Trong chế độ bản vị vàng thì tiền tệ được trong lưu thông hoạt động kinh doanh là tiền đúc bằng vàng và giấy và nó sẽ được đổi ra vàng căn cứ vào hàm lượng vàng. Vì thế, tỷ giá hối đoái có thể được hiểu là mối quan hệ so sánh giữa tiền vàng của hai nước.
Còn trong chế độ tiền giấy thì tiền đúc sẽ không còn được sử dụng nên ngang giá vàng không còn là cơ sở hình thành tỷ giá hối đoái. Theo đó thì việc so sánh các đồng tiền khác nhau sẽ được thực hiện bằng hình thức so sánh mức mua của hai tiền tệ đó với nhau.
Các phương pháp xác định tỷ giá hối đoái
Bản chất tỷ giá là giá cả của một đơn vị tiền tệ mà phụ thuộc vào cung cầu về đồng tiền đó ở trên thị trường nên tỷ giá sẽ thay đổi nếu cung cầu đã thay đổi. Có nhiều phương pháp xác định tỷ giá hối đoái khác nhau tùy thuộc vào mục đích kinh doanh, sự phát triển của thị trường tiền tệ và thị trường hàng hoá, dịch vụ ở trên thế giới. Việc xác định tỷ giá hối đoái giúp các nhà kinh doanh có thể xây dựng được những phương án kinh doanh sao cho có lợi nhất.
- Xác định tỷ giá hối đoái ở trên cơ sở ngang giá vàng (Gold parity): Đây là phương pháp so sánh hàm lượng vàng giữa hai đồng tiền này với nhau.
- Xác định tỷ giá hối đoái ở trên cơ sở cân bằng sức mua (Purchasing Power Parity): Phương pháp này được dựa trên nhiều cơ sở nhằm so sánh sức mua giữa hai loại đồng tiền, dùng để so sánh giá cả hàng hoá, dịch vụ, xây dựng được những phương án kinh doanh xuất nhập khẩu ở trong nước và thực hiện các nghiệp vụ hải quan.
Các yếu tố nào ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái
Yếu tố thương mại
Tình hình tăng trưởng về kinh tế: Khi tốc độ tăng giá của sản phẩm xuất khẩu cao lên hơn tốc độ tăng giá sản phẩm nhập khẩu thì có tỷ lệ trao đổi thương mại tăng kéo theo tất cả giá trị đồng nội tệ tăng và tỷ giá giảm. Ngược lại tốc độ tăng nhập khẩu cao hơn tốc độ tăng xuất khẩu thì cán cân thương mại sẽ giảm khiến cho tỷ giá hối đoái tăng.
Cán cân thanh toán: Cán cân thanh toán quốc tế cao thì đồng ngoại tệ sẽ tăng và nội tệ giảm khiến tỷ giá hối đoái tăng.
Yếu tố lạm phát
Vấn đề lạm phát ở trong nước là một trong những yếu tố quan trọng tác động đến hoạt động thương mại quốc tế và ảnh hưởng trực tiếp đến cung cầu ngoại tệ nhằm làm thay đổi tỷ giá. Đây cũng là yếu tố để trả lời đúng nhất cho câu hỏi yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái là gì?.
Yếu tố thu nhập
Tác động trực tiếp: nếu thu nhập của một quốc gia nào đó tăng thì người dân sẽ có xu hướng muốn dùng hàng nhập khẩu nhiều hơn từ đó chúng ta làm cầu ngoại tệ tăng làm tỷ giá tăng.
Tác động gián tiếp: thu nhập cao thì người dân sẽ tăng được những mức chi tiêu trong nước làm cho tỷ lệ lạm phát cao làm tỷ giá tăng.
Yếu tố lãi suất
Lãi suất có một phần ảnh hưởng đến các hoạt động đầu tư vào chứng khoán ở nước ngoài, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ giá hối đoái.
Trên đây là khái niệm tỷ giá hối đoái là gì và những điều bạn cần phải biết. Có thể nói, tỷ giá hối đoái hay tỷ giá trao đổi ngoại tệ sẽ có ảnh hưởng trực tiếp đối với nền kinh tế thị trường hiện nay. Hy vọng bài viết này sẽ giúp cho bạn hiểu được những thông tin đó các bạn sẽ có cách nhìn tổng quan về thị trường tiền tệ và có hướng đầu tư đúng đắn cho các dự định của mình nhé!